Laissez faire’yzm, nazwa programu gospodarczego opartego na zasadach pełnej gospodarczej wolności jednostki, prywatnej własności i nieingerencji państwa w stosunki gospodarcze; program ten pojawił się początkowo w Anglii pod koniec XVII w. jako reakcja przeciwko merkantylistycznej reglamentacji i kontroli żyda gospodarczego (merkantylizm), która już przestała odpowiadać interesom burżuazji. Pełne teoretyczne uzasadnienie l.f. przyniósł jednak dopiero fizjokratyzm, który wysunął hasła „własności, bezpieczeństwa i wolności” oraz klasyczna szkoła burżuazyjnej ekonomii politycznej. Fizjokratyzm i szkoła klasyczna dowodziły, że życiem gospodarczym kierują obiektywne prawa ekonomiczne, które wyzwalają mechanizmy samoregulujące. Poczynając od początku XIX w. l.f. powoli stał się podstawową zasadą polityki gospodarczej państwa kapitalistycznego, odpowiadającą wolnokonkurencyj- nemu kapitalizmowi, który w tym okresie ukształtował się w klasycznej postaci. Szczególnie wyraźnie zasady l.f. zwyciężyły w polityce handlu zagranicznego (-» wolny handel); ta era l.f. trwała w literaturze i w życiu gospodarczym aż do I wojny światowej. Po wojnie, w następstwie wyraźnego ujawnienia się sprzeczności imperializmu, państwa kapitalistyczne zerwały z zasadami l.f. i przeszły do polityki ingerencji w stosunki gospodarcze, której celem było utrzymanie aktywności gospodarczej i wysokiej koniunktury. Jedna z prac J. M. Keynesa, ideologa nowego nastawienia, nosi nawet tytuł The End of Laissez-jaire. Ciągle jeszcze w ekonomii burżuazyjnej wysuwane są koncepcje nawołujące do nawrotu do l.f. i wolnej konkurencji; koncepcje te, mające często drobnomieszczański charakter, nie znajdują jednak już żadnego oparcia w rzeczywistości.
