Historyczna szkoła burżuazyjnej ekonomii politycznej, kierunek rozwijający się głównie w Niemczech, zapoczątkowany przez W. Roschera pracą zarys wykładów ekonomii politycznej według metody historycznej. Zazwyczaj odróżnia się h. sz. starszą oraz h.sz. młodszą. H.sz. starsza negowała w zasadzie istnienie praw ekonomicznych oraz krytykowała zapoczątkowaną przez klasyków angielskich metodę abstrakcji naukowej jako narzędzia analizy ekonomicznej; jednocześnie opierając się na idealistycznej interpretacji rozwoju społeczeństwa, poczytywała „ducha narodu” za siłę motoryczną rozwoju dziejów; związana z junkierstwem pruskim miała charakter wybitnie reakcyjny; w praktyce przeciwstawiała liberalizmowi klasyków protekcjonizm. H. sz. starsza ukształtowała się w kraju opóźnionym w rozwoju w stosunku do Anglii. Burżuazja niemiecka, ściśle zespolona z junkierstwem, pragnąc zapewnić warunki rozwoju rodzimemu przemysłowi, domagała się ochrony celnej i opieki państwa przed konkurencją przemysłu angielskiego. Nie do przyjęcia był dla niej liberalizm Anglików. H.sz. starsza uzasadniała to teoretycznie, uważając za główne zadanie ekonomii opis kształtowania się urządzeń, instytucji, obyczajów i tradycji związanych z gospodarowaniem; była więc raczej szkołą historii gospodarczej niż ekonomii politycznej. Przedstawiciele h.sz. młodszej ze Schmollerem na czele sądzili, że po gruntownym prześledzeniu historii instytucji społeczno-gospodarczych dojdzie kiedyś do syntezy i do sformułowania praw ekonomicznych. W praktyce postulatu tego nie zrealizowali. H.sz. stworzyła warunki do kształtowania się tzw. typologizmu historycznego w socjologii, posługującego się konstrukcją metodologiczną „typów idealnych”, w których występują zarówno cechy historyczne, jak też indywidualne zjawisk społecznych. Wpływ h.sz. w USA wyraził się w powstaniu tzw. instytucjonalizmu i ostro zwalczającego teorie użyteczności krańcowej. H. sz. nie mogła nawet pretendować do roli teorii ekonomicznej, gdyż z istoty swej metody oznacza likwidację ekonomii jako nauki badającej społeczne prawa produkcji i podziału. Mimo swej nazwy, h.sz. nie ma nic wspólnego z metodą historyczną w sensie marksistowskim; widzi ona w procesie historycznym co najwyżej zmianę form, które się wywodzą jednak z tego samego pierwiastka („duch narodu”, „duch epoki” itp.).
