Wielostronny system rozrachunków

Wielostronny system rozrachunków, utworzony został w 1958 na mocy Europejskiego Układu Walutowego z 1955 zawartego między krajami członkowskimi Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC); układ ten przewidywał, że z chwilą likwidacji Europejskiej Unii Płatniczej utworzony zostanie W.S.R. i Europejski Fundusz Walutowy. Zadaniem W.S.R. jest ułatwianie krajom członkowskim dokonywania wzajemnych rozliczeń specjalnych wierzytelności i zobowiązań; rozliczenia te następują na warunkach z góry ustalonych. Określenie sald do rozliczenia i dokonywanie rozliczeń między krajami członkowskimi odbywa się w ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca. Do rozliczenia włącza się: 1. saldo międzypaństwowych kredytów przejściowych (tzw. Interim finanse); 2. saldo nadwyżek, które przekraczają kredyty techniczne w ramach układów bilateralnych; 3. zasoby walut innego kraju członkowskiego. Pierwsze dwa rodzaje sald podlegają obowiązkowo rozliczeniu, natomiast zasoby walut tylko wówczas, gdy wierzyciel pragnie włączyć je do rozrachunku. Rozliczenia sald dokonywane są na podstawie kursów walutowych ustalonych z góry w zależności od charakteru salda. Wszelkie wynikające z dokonanego rozliczenia płatności następują w dolarach USA.; W przypadku dokonania zmiany kursów kupna i sprzedaży przez kraj członkowski w okresie między rozliczeniami, jego wierzytelności i zobowiązania są rozliczane w rozbiciu na dwie części przy uwzględnieniu odpowiednich kursów. W rozliczeniach w obrębie W.S.R. nie ma już elementu kredytu automatycznego, jak to miało miejsce w przypadku rozliczeń w Europejskiej Unii Płatniczej. Wzajemne rozliczenia omawianych sald i zasobów walutowych przeprowadzane były w obrębie W.S.R. od początku 1959 do X 1964. Następnie w ciągu trzech lat kraje członkowskie regulowały wszelkie transakcje już tylko indywidualnie między sobą i po kursach bieżących, notowanych na giełdach pieniężnych. Wznowienie rozliczeń w W.S.R. nastąpiło w listopadzie 1967 po dewaluacji funta szterlinga. Następne rozliczenia miały miejsce w związku z dewaluacją korony islandzkiej w listopadzie 1968 i franka francuskiego w sierpniu 1969 oraz w okresie wprowadzenia przez NRF kursu płynnego dla marki w październiku 1969. Ogólna suma rozliczeń w W.S.R. w latach 1959—69 -wyniosła 82,6 min doi. W.S.R. utworzony na okres roku był następnie przedłużany, początkowo na okres jednoroczny, a ostatnio na okres trzyletni. Władze W.S.R. są jednocześnie władzami Europejskiego Funduszu Walutowego.