Cykle świńskie, odbywające się z określoną regularnością wahania produkcji żywca wieprzowego. Na podstawie uogólnienia długoletnich obserwacji rynku trzody chlewnej w krajach kapitalistycznych skonstruowano teorię c.ś., które zaklasyfikowano do tzw. cyklów specjalnych, tj. przebiegających niezależnie od ogólnych wahań koniunktury i mających swój własny mechanizm (nie znaczy to, że koniunktura nie wywiera wpływu na sam przebieg c.ś.). Opis mechanizmu c.ś. jest dość prosty. Gdy z jakiegoś powodu (np. nieurodzaju zbóż czy ziemniaków) wzrośnie cena pasz i zmniejszy się rentowność chowu trzody chlewnej, w następnym okresie spadnie produkcja żywca wieprzowego; spadek ten wywoła wzrost cen żywca. Po upływie pewnego czasu, niezbędnego do powiększenia pogłowia trzody, podaż ulegnie rozszerzeniu, co z kolei doprowadzi do nowego spadku cen itd. (model pajęczyny). Decydujący wpływ na wahania produkcji trzody mają, jak wykazały badania, nie same ceny żywca wieprzowego, lecz relacja między ceną żywca a ceną pasz; jeśli relacja ta spadnie poniżej określonego punktu, zaznacza się zniżkowy trend chowu trzody, jeśli zaś relacja przekroczy ten punkt, występuje tendencja do rozszerzenia pogłowia. ,.Relacja równowagi” między ceną żywca wieprzowego a ceną żyta (czy jęczmienia) jest różna w poszczególnych krajach i okresach. w Polsce przedwojennej wynosiła ona ok. 5,5 : 1. w USA — 11,4 : 1. Przy badaniu fluktuacji cen trzody, prócz dość wyraźnej osi wahań, rzuca się w oczy podobna długość „fal”. Stosunkowa regularność zjawiska bierze się stąd, że decyzje podejmowane przez rolników pod wpływem zmiany cen mogą być realizowane dopiero po upływie pewnego czasu. Okres cyklu trwa — jak wykazują dane statystyczne — ok. 3 lat. Zjawiska biologiczne tłumaczą jednak tylko długość c.ś., nie zaś nasilenie fluktuacji cen i produkcji. Zasadniczy tok rozumowania większości ekonomistów, analizujących ten problem, jest następujący: podaż żywca wieprzowego wykazuje dużą elastyczność, popyt zaś na mięso wieprzowe jest stosunkowo nieelastyczny; stąd gwałtowne wahanie cen żywca; ponadto bazę paszową cechuje dość duża inercja; wzrost zatem czy spadek zapotrzebowania na paszę musi wpływać w istotny sposób na jej cenę. Na skutek przeciwstawnego ruchu cen żywca i pasz następują poważne zmiany w warunkach opłacalności hodowli trzody; fakt ten jest przyczyną kolejnego rozszerzania i zwężania produkcji przez hodowców. Poszczególni ekonomiści podkreślają różne strony tego procesu (lub różne zjawiska towarzyszące mu); jedni wskazują przede wszystkim na przyczyny technologiczne, uniemożliwiające gospodarstwom rolnym dostosowanie podaży trzody do zmian popytu, inni podkreślają, że rolnicy podejmują przez dłuższy czas błędne decyzje z powodu braku znajomości działających na rynku powiązań i mechanizmów. Wszystkie te wyjaśnienia dotyczą tylko powierzchni zjawisk. Istotę zagadnienia stanowi sprawa przystosowania produkcji do potrzeb konsumpcyjnych społeczeństwa. Dlatego nie można wyjaśnić problemu c.ś. abstrahując od działania prawa konkurencji i anarchii produkcji w ustroju kapitalistycznym. Żywiołowy charakter reakcji wielkiej liczby producentów rolnych wytwarzających na rynek, a więc dla zaspokojenia potrzeb społecznych, lecz niezależnie od siebie, na własny rachunek i własne ryzyko, musi powodować częste powstawanie dysproporcji. Reakcje na ceny z minionego okresu doprowadzają do wytworzenia się za każdym razem innej sytuacji rynkowej, przy czym charakterystyczną cechą każdej z tych sytuacji są ciągłe odchylenia od równowagi to w jednym, to w drugim kierunku. W gospodarce socjalistycznej powstają warunki do planowego rozwoju produkcji rolnej, w tym też hodowli. Mechanizm c.ś. związany z funkcjonowaniem wolnokonkurencyjnego rynku przestaje działać. Nie można jednak uniknąć fluktuacji produkcji roślinnej i całkowicie wyeliminować jej wpływu na warunki chowu trzody. Tempo rozwoju hodowli w poszczególnych latach jest więc częściowo zależne od warunków atmosferycznych. Gdy państwo dysponuje odpowiednimi rezerwami pasz (lub możliwością zrównoważenia bilansu paszowego przez handel zagraniczny) oraz zapewnia prawidłowe proporcje między cenami żywca i pasz, możliwe jest zapobieżenie cyklicznym spadkom produkcji żywca wieprzowego. Badania nad zjawiskiem cykliczności produkcji trzody chlewnej w gospodarce polskiej doprowadziły do następujących wniosków: 1. dopóki w rolnictwie dominują indywidualne gospodarstwa chłopskie, istnieje stałe niebezpieczeństwo żywiołowych wahań produkcji rolnej (oprócz wahań spowodowanych warunkami atmosferycznymi); c.ś., stanowiące swoistą formę tych wahań, nie zostały zatem zlikwidowane raz na zawsze w wyniku przemian, jakie dokonały się dotychczas w gospodarce polskiej; mogą one w określonych warunkach — w przypadku osłabienia regulującej roli państwa socjalistycznego na rynku produktów rolnych — wystąpić ze znaczną nawet siłą; 2. oddziaływanie gospodarki planowej na drobnotowarowe rolnictwo (przez kontraktację, sprzedaż pasz, regulowanie cen prosiąt oraz wiele innych posunięć ekonomicznych i organizacyjnych wpływających na rozwój produkcji rolnej), a także stały i szybki wzrost popytu na żywność stwarzają warunki umożliwiające wyeliminowanie lub co najmniej znaczne osłabienie cykliczności w rozwoju hodowli.
